:
رشد روز افزون جمعیت، امكانات موجود را چنان تحت تأثیر قرار داده است كه به منظور تأمین غذای مورد نیاز، باید بازنگری در روش های متداول كشاورزی و استراتژی های مربوط به استفاده بیشتر و بهینه از زمین و افزایش تولید در زمینه غلات به ویژه گندم، بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد (كاظمی اربط، 1387). گندم در ایران اساس تغذیه مردم را تشکیل می دهد و برای کشاورزان ایرانی مهمترین زراعت محسوب می شود. از 14 میلیون هکتار زمین های مزروعی که تقریبا 7 مکیلیون هکتار آن سالیانه زیر کشت گیاهان مختلف قرار میگیرد حدود 5/5 تا 6میلیون هکتار آن به زراعت غلات اختصاص دارد که به تنهایی گندم حدود 2/4 میلیون هکتار آن را اشغال می کند (صادق زاده اهری، 1385). گندم مهمترین گیاه زارعی است كه در سطح گسترده ای از جهان كشت می شود. دامنه سازگاری و اهمیت انواع مختلف گندم را می توان از این واقعیت استباط كرد كه این گیاه در هر ماه از سال در یكی از نقاط جهان در حال برداشت است و سطح زیر كشت آن حدود 16 درصد كل زمین های زراعی جهان می باشد ( فراهانی و احمد زاده، 1386).
محلول پاشی برگی یکی از روش های سریع در پاسخ گیاه به کود بوده که علاوه بر صرفه جویی در مصرف کود، در حفظ محیط زیست در راستای نیل به کشاورزی پایدار نقش بسزایی دارد (ملکوتی و تهرانی، 1380).
این تحقیق نیز با هدف بررسی تأثیر کود بیولوژیک (نیتروکسین) و محلول پاشی کود اوره روی عملکرد و اجزای عملکرد گندم زرین در شرایط اقلیمی شهرستان سلماس، انجام شد.
در این طرح اهداف زیر مورد مطالعه قرار میگیرد:
– بررسی تاثیر کود بیولوژیک نیتروکسین روی عملكرد دانه گندم.
بررسی تاثیر کود بیولوژیک نیتروکسین در کاهش مقدار مصرف کود شیمیایی اوره.
– بررسی تاثیر محلولپاشی نیتروژن در مراحل مختلف رشدی گیاه روی عملكرد و اجزای عملكرد دانه گندم.
فصل اول: کلیات و بررسی منابع
1-1- طبقه گندم
گندم از خانواده گندمیان یا غلات (Graminae)، طایفه هوردیه (Hordeae) و به جنس تریتیكوم (Triticum) تعلق دارد و از لحاظ تعداد كروموزوم، هگزاپلوئید بوده و نام عملی آن تریتیكوم آئستیووم (Triticum aestivum) است (كاظمی رابط، 1387).
2-1- گیاهشناسی گندم دوروم
1-2-1- ریشه
ریشه های گندم از انواع افشان و سطحی است. ریشه های بذری از بذر و ریشه های نابجا از محل طوقه خارج می شوند و همگی هم قطر هستند و عمق فعالیت ریشه های آن در خاك در حدود 30 سانتی متر است كه در خاك های نرم و مناسب تا عمق 80 سانتی متر نفوذ می كند (ایرانی و همکاران، 2010).
2-2-1- ساقه
ساقه گندم، مثل تمامی غلات، استوانه ای بند بند و به استثنای گره ها توخالی است. شكل استوانه ای و وجود دسته های فیبر در آن موجب استحكام ساقه می شود و این ویژگی تا اندازه ای ساقه را در برابر ورس مقاوم می سازد و علاوه بر ساقه اصلی، ساقه های فرعی نیز از طوقه نشأت می گیرند كه در اصطلاح به پنجه مشهورند (كاظمی رابط، 1387).
خرید اینترنتی فایل متن کامل :
3-2-1- برگ
روی ساقه گندم بطور معمول تعداد 8-7 برگ وجود دارد كه از محل گره های ساقه خارج و بطور متناوب در طول ساقه قرار می گیرند. هر برگ شامل دو قسمت بنام های پهنك (همان تیغه باریک و بلند) و غلاف است كه ساقه را در بین دو گره در بر میگیرد (نور محمدی و همکاران، 1386).
برگ انتهای ساقه گندم كه جوانتر از سایر برگها است برگ پرچم نامیده می شود. اهمیت آن بیشتر از سایر برگهای گندم است زیرا این برگ نقش عمده ای در فتوسنتز و تامین و ذخیره كربوهیدرات های ذخیره ای دانه دارد. بنابراین هر عملی كه موجب كاهش سطح برگ پرچم شود یا از بوجود آمدن آن جلوگیری كند تأثیر نامطلوب زیادی را در كاهش عملكرد دانه ها خواهد گذاشت (ایرانی و همکاران، 2010).
4-2-1- گل آذین
در انتهای ساقه گندم، یک سنبله وجود دارد كه دارای یک محور اصلی است و بر روی آن سنبلچه ها به طور متناوب قرار می گیرند، هر سنبلچه دارای 3 تا 5 گلچه است كه پس از عمل لقاح، در حدود دو گلچه در هر سنبلچه بارور و تبدیل به دانه می شوند. هر گلچه شامل یک تخمدان یک برچه ای و سه عدد پرچم است. سنبلچه ها توسط پوشش هایی به نام، گلومل احاطه شده اند (نور محمدی و همکاران، 1386).
5-2-1- دانه
دانه گندم همانند سایر غلات از نوع گندمه یا میوه خشك ناشكوفا است كه سخت و بدون پوشش می باشد. دانه ها نوك تیز، كشیده طویل و درشت هستند (كاظمی اربط، 1387).
3-1- اکولوژی گندم
گندم در محدوده وسیعی از شرایط آب و هوایی جهان رشد می كند و دارای بیشترین سطح پراكندگی در دنیا است و در محیط های تنش دار و كم بازده كه در معرض تغییرات شدید اقلیمی در طی فصل رشد هستند، نیز كشت می شود (نورمحمدی و همكاران، 1386).
4-1- میزان تولید و سطح زیر كشت گندم
گندم در بین گیاهان زراعی وسیعترین سطح زیر كشت را به خود اختصاص داده است و بعد از گندم نان، گندم ماكارونی یا دوروم بیشترین، سطح زیر كشت و اهمیت را در بین گونه های مختلف گندم دارد (نورمحمدی و همكاران، 1386). در سال 2007 میلادی، سطح زیر كشت گندم در دنیا حدود 219 میلیون هكتار با عملكرد 625 میلیون تن بود. از این سطح تنها 11 درصد به كشت گندم دوروم اختصاص داشت كه تولیدی معادل 60 میلیون تن را دارا بود (فائو، 2007). در ایران هر سال حدود 6/6 میلیون هكتار زیر كشت گندم قرار دارد (صادق زاده اهری، 1385).
[جمعه 1400-05-08] [ 03:27:00 ب.ظ ]
|